Szczepienia
Szczepionki na wagę zdrowia
Dzieci są uodporniane na wiele chorób w ramach kalendarza szczepień. Dorosłych do szczepienia zwykle mobilizują dopiero egzotyczne wyprawy, lecz trzeba pamiętać, iż niektóre szczepienia ochronią nas także w Polsce lub podczas śródziemnomorskiego urlopu. Warto pomyśleć o szczepieniach 2-3 miesiące przed wyjazdem, jako że niektórych z nich nie można łączyć, a inne wymagają przyjęcia kilku dawek. Oto krótka lista szczepionek jakimi warto się zainteresować nim ruszysz na wakacje:
Cholera
- Choroba bakteryjna, przenoszona drogą pokarmową m. in. przez brudne ręce, zanieczyszczoną wodę. Występuje w krajach rozwijających się w złych warunkach sanitarno-higienicznych, oraz tam gdzie brak jest dostępu do czystej wody pitnej. Szczepienie nie wymagane w żadnym kraju, zalecane jedynie podróżującym szczególnie narażonym na zachorowanie ze względu na charakter wyjazdu (np. pomoc humanitarna w rejonie ogarniętym epidemią). Nie jest zalecane jako konieczne szczepienie.
Dur brzuszny
- Choroba powszechna w tropikach (zwłaszcza w biednych krajach) przenoszona drogą pokarmową. Pałeczki duru czekają na swe ofiary w nie przegotowanej wodzie, na brudnych rękach oraz jedzeniu po którym spacerują muchy. Szczepienie daje odporność na trzy lata i jest zalecane osobom korzystającym z lokalnej kuchni o niskich standardach higieny w krajach rozwijających się. Szczepienie to jedna dawka najpóźniej 2 tyg. przed wyjazdem. Dla dziecka powyżej 2 lat.
Japońskie zapalenie mózgu
- Choroba wirusowa przenoszona przez komary. Większość zakażeń przebiega bezobjawowo, w rzadkich ciężkich postaciach choroby może dojść do trwałego uszkodzenia układu nerwowego. Szczepienie rzadko zalecane podróżującym do krajów Azji Wschodniej i Pd-Wschodniej. Wskazaniem do szczepienia są długa podróż po terenach wiejskich i nocowanie w wioskach. Przed podróżą należy przyjąć 2 dawki szczepienia w odstępie 1-4 tygodni. W Polsce brak jest zarejestrowanych szczepionek.
Kleszczowe zapalenie mózgu
- Niebezpieczna wirusowa choroba przenoszona przez kleszcze, występująca w leśnych rejonach niektórych części Azji i Europy Środkowej i Wschodniej (także w Polsce). Szczepienie jest zalecane dzieciom narażonym na kontakt z kleszczami – a zatem też tym, które często chodzą na spacery do lasu. Dwie dawki podane w odstępne 1-3 miesięcy zabezpieczają na rok. Trzecia dawka przyjęta po 9-12 miesiącach uodparnia na trzy lata. Szczepienia przypominające podaje się co trzy lata. Przed wyjazdem należy przyjąć dwie pierwsze dawki. Dostępna dla dzieci od 1 roku życia.
Polio
- Choroba Heinego-Medina (poliomytelis, skrócona nazwa: polio) to zmora krajów Trzeciego Świata. Można się nią zarazić drogą pokarmową, a jej efektem może być trwałe kalectwo. W Europie dzięki obowiązkowym szczepieniom dla dzieci obecnie prawie nie występująca. Koniecznym jest przyjęcie dawki przypominającej przez osoby udające się do Egiptu, Nigru, Nigerii oraz Indii, Bhutanu, Pakistanu i Afganistanu. Państwa ościenne należy traktować jako potencjalnie ryzykowne. Jedna dawka podana najpóźniej dwa tygodnie przed wyjazdem zabezpiecza na 10 lat. Dzieci są szczepione w ramach kalendarza szczepień od 3-4 mies. życia.
Miś Maku-Maka zaszczepiony został przez Michałka.
Miś przejechał już kilkaset tysięcy kilometrów i jest zdrowy!
Tężec z błonicą
- Zachorowanie na tężec grozi nam na całym świecie (także w Polsce!). Wywołuje go bakteria, której toskyny działają na układ nerwowy powodując bolesne skurcze mięśni. Do zarażenia dochodzi podczas kontaktu skaleczeń i obtarć z zanieczyszczoną ziemią . Dzieci są szczepione przeciwko tężcowi z błonicą w ramach szczepień obowiązkowych. Jeśli od podania ostatniej dawki upłynęło 8-10 lat trzeba ponownie się zaszczepić. W zależności od wieku i stanu uodpornienia podaje się jedną lub dwie dawki. W przypadku dwóch dawek szczepienie zaczyna się na 6 tyg. przed wyjazdem, a trzecią dawkę podaje się po 6-12 miesiącach. Szczepienie uodparnia na ok. 10 lat Niemowlęta i małe dzieci są szczepione w ramach kalendarza szczepień.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW typu A)
- Potocznie nazywana „żółtaczką pokarmową” jest groźną chorobą zakaźną. Można się nią zrazić także w Polsce jedząc np. brudny owoc. Schemat szczepienia dzieci i dorosłych: jedna dawka uodparnia na rok, ale jeśli podamy dawkę uzupełniającą po ok. 6-12 miesiącach dziecko będzie chronione na 20 lat (u dorosłych mówi się o 10-25 latach), a prawdopodobnie nawet dłużej. W przypadku podróży pierwszą dawkę należy podać najpóźniej 2 tyg. przed wyjazdem. Szczepić można dzieci powyżej 1 roku życia (Havrix Junior).
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW typu B)
- Przeciwko „żółtaczce wszczepiennej” dzieci są uodporniane w ramach obowiązkowych szczepień, jeśli jednak mamy dorosłe dziecko, bądź też sami nie wiemy czy jeszcze jesteśmy chronieni, warto się zaszczepić (jest ono zalecane przed operacjami oraz przed porodem!). Przed wyjazdem szczepienie jest podawane w cyklu 2 dawki w odstępie miesiąca i trzecia dawka po 5-6 miesiącach. W sytuacjach szczególnych można skorzystać z cyklu przyspieszonego: 3 dawki (schemat: 0-7-21 dni, szczepienie rozpoczęte 4 tygodnie przed wyjazdem) oraz 4 dawka podana po roku. Pełen cykl daje ochronę na 10-15 lat. Niemowlęta i małe dzieci są szczepione w ramach kalendarza szczepień (pierwsza dawka po urodzeniu).
Ważne: Można przyjąć szczepionkę łączną przeciwko WZW A i B (Twinrix), szczepienie jest trzydawkowe.
Wścieklizna
- Niegdyś śmiertelna choroba, dziś w krajach zachodu opanowana dzięki szczepieniom. Zalecana osobom zawodowo związanymi ze zwierzętami (weterynarze) lub mającymi z nimi stały kontakt (grotołazi eksplorujący tropikalne jaskinie) – chorobę przenoszą ssaki m. in. psy, koty a także lisy, wiewiórki, nietoperze. Przyjmuje się trzy dawki przed wyjazdem (schemat 0-7-28 dni lub 0-7-21 dni), czwarta dawka po roku. Ważne: szczepienie przed podróżą nie eliminuje konieczności szczepienia po ewentualnym pogryzieniu! Szczepienie zalecane tylko w szczególnych sytuacjach.
Zakażenia meningokowe
- Niezwykle groźna choroba do której zalicza się posocznicę (sepsę), zapalenie opon mózgowych i mózgu. Bakterie ją wywołujące występują głównie w środkowej części Afryki w tzw. „pasie meningokowym” (kraje od Etiopii po Senegal). Szczepienie przed wyjazdem do Afryki polega na podaniu jednej dawki najpóźniej 2 tyg. przed wyjazdem i uodparnia na 3 lata. Szczepić można dzieci powyżej 2 roku życia.
Uwaga: nie należy mylić tej szczepionki ze szczepionką przeciwko meningokokom oferowaną w ramach programu szczepień ochronnych w Polsce!
Żółta febra (żółta gorączka)
- Choroba ta występuje w środkowej części Afryki i Ameryce Południowej a jej wirusy są przenoszone przez komary. Szczepienie konieczne podczas podróży – jego brak w „żółtej książeczce” może być przyczyną odmowy wpuszczenia nas do kraju wolnego od tej choroby po pobycie w rejonach jej występowania. Szczepienie to 1 dawka podana najpóźniej 10 dni przed wyjazdem, daje ochronę na 10 lat. Szczepienie jest bezpieczne dla dzieci powyżej 9 mies. Zaleca się nie podróżować z dziećmi do 9 miesięcy w rejony występowania żółtej febry.
Opracowała: Anna Olej-Kobus – TravelPhoto
Konsultacja: Angieszka Wroczyńska, lekarka w Krajowym Ośrodku Medycyny Tropikalnej w Gdyni
Na podstawie:
www.szczepienia.pl
„Podróże i zdrowie” Agnieszka Wroczyńska, Anna Kuna, wyd. Bezdroża
„Z dzieckiem przez świat” M. Szumialis, wyd. Pascal
ZOBACZ NOWSZE WPISY:
(c) Mały Podróżnik – www.malypodroznik.pl – wszelkie prawa zastrzeżone
(c) Portal Małego Podróżnika
