IGŁY – nieznane mauzoleum
IGŁY – nieznane mauzoleum stojące w szczerym polu stanowi zagadkę nawet dla miejscowych krajoznawców (Pomorze). Przede wszystkim nie było wiadomo kto je zbudował i kto był tu pochowany. Trochę informacji udało mi się zebrać.

Wieś lokowana w końcu XIII wieku jako Egell była wsią włościańską. W dniu 19 sierpnia 1287 r. Krzyżacy nadali pierwszy przywilej na tak zwane pole Lupin (campus Lupin) wiernemu Prusowi Sambange. W 1772 r. Igły znajdowały się w rękach Wałdowskich. W XIX w. w powiecie sztumskim. Ok. 1880 r. wieś miała 640 mórg powierzchni, 41 budynków, 17 domów, 81 katolików, 52 ewangelików. Parafia i szkoła w Kalwie, poczta Stary Targ. Wieś nie miała zwartego założenia i były to porozrzucane w terenie samodzielne gospodarstwa.
Sporo ziemi będącej własnością mieszkańców zostało zabrane pod budowę linii kolejowej nr 222 Malbork – Małdyty. Linię kolejową otwarto 1 IX 1893, a w latach 2006–2008 linię rozebrano.
Przed wojną Igły to średniej wielkości wioska licząca 92 mieszkańców, ze stacją kolejową, obecnie mieszka tam jedna rodzina. Cmentarz ewangelicki (został zaorany) i grobowiec są z XIX wieku.

W wyniku działalności złomiarzy usunięte zostały wszystkie elementy metalowe (w tym podtrzymujące sklepienie) w wyniku czego doszło do zawalenia budowli oraz zniszczenia stropu do krypty. Zabalsamowane ciała zostały wywleczone z grobowca a cynowe trumny rozkradzione. Wszystko co miało wartość w tym grobowcu zniknęło: krzyż, kraty ozdobne, posągi. Strop na stalowych legarach do krypty zniszczony, wnętrze zagruzowane.
Największym problemem przez lata był brak możliwości ustalenia kto w mauzoleum i obok niego był pochowany.
Wg. Genealodzy.pl w Igłach pochowano:
- Hermann Rötteken zmarły w wieku 67 lat – 1818 – 1885
- córka Augusta Röttekena i Helene Gobis – 1880 – 1880 (prawdopodobnie poronienie, lub dziecko zmarło tuż po porodzie)
- Ferdinand Alexander Ludwig Rötteken zmarły w wieku 29 lat – 1848-1877
- Georg Conrad, pracownik, wdowiec, zmarły w wieku 62 lat – 1811-1873
- córka Augusta Röttekena i Magdalene Tollkiemitt 1871 (prawdopodobnie poronienie, lub dziecko zmarło tuż po porodzie)
August i Ferdinand to synowie Hermanna.
Zapraszam do obejrzenia filmu:
Mauzoleum stoi na lekkim wzniesieniu w szczerym polu, otoczone polem i nie ma do niego ścieżki. Dojść nie niszcząc plonów można po żniwach.

Krzysztof Kobus
(c) Planeta Kobusów