SZREŃSK

SZREŃSK

Wstęp

Szreńsk to urocza miejscowość na Mazowszu ok. 100 km od Warszawy. Można poznać przy okazji zwiedzania Płocka i okolic lub np. Skansenu w Sierpcu.

Historia

Od X wieku gród na terenach granicznych z Prusami. Rozbudowany przez Krzywoustego w XII wieku. Zniszczony przez Prusów ale w wieku XII postanowiono go odbudować i w kolejnym wieku z nadania księcia mazowieckiego Siemowita IV lokacja na prawie chełmińskim i potwierdzenie iż właścicielem jest Stanisław Grad z Kowalewa, który zmienia nazwisko na Szreński i w rękach rodu Szreńskich miejscowość jest przez 170 lat. Ostatni z rodu Feliks wybudował zamek i zakończył budowę kościoła. Później historia Szreńska była jak innych miast mazowieckich. Szreńsk wszedł w skład Prus po II rozbiorze, a jego nowy właściciel Karol Ludwik Erhard Knobloch polecił rozebrać gotyckie fortyfikacje zamku, a część mieszkalną przebudowano na klasycystyczny pałac. Prawa miejskie Szreńsk stracił w 1869 roku i co ciekawe była próba odzyskania ich w roku 2020 ale… nie zgodzili się m.in. sami mieszkańcy.

Zabytki

Przy rynku wznosi się piękny kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny z XIV wieku. Świątynia ceglana w stylu gotyku mazowieckiego. Obok drewniana dzwonnica z XVIII wieku.

Drugim ważnym zabytkiem jest teren dawnego zamku z XVI wieku. Zamek został przebudowany w XIX wieku na rezydencję pałacową. Pałac przetrwał wojną i do 1948 roku była w nim szkoła. Pożar zniszczył budynek, którego nie odbudowano i pozostaje w stanie malowniczej ruiny. Obok, też w ruinie, dwa inne budynki m.in. dawna powozownia. Teren zamku zagospodarowany jako park. Dojść można ul. Podzamcze od kościoła parafialnego przy rynku ok. 300 metrów lub dojechać samochodem na koniec ul. Parkowej.

„W tej ziemi na czoło wysuwa się Szreńsk sławny ze względu na wspaniały zamek. Zamek ten za pamięci ojców wyjątkowo pięknie wystawił wyróżniający się tak pochodzeniem jak i męstwem wojewoda płocki Feliks. Na całym Mazowszu nie ma drugiego takiego zamku, który by mógł się z nim zmierzyć pod względem kosztowności, kunsztownego wykonania i wytworności.”.
Jędrzej Święcicki, Topographia sive Masoviae descriptio, 1634

Położenie

• Mława ok. 30 km
• Płock ok. 70 km
• Sierpc ok. 40 km
• Warszawa ok. 100 km

Film

Inne miejsca:

• PŁOCK – trzy minuty nad starówką

Krzysztof Kobus

---

(c) Planeta Kobusów