Rudy Cysterskie
Rudy Cysterskie
Rudy to nie tylko klasztor. To ogromne założenie nazywane obecnie Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich. Wielki obszar zawdzięcza swój krajobraz działalności Cystersów. To oni od XIII wieku kształtowali otoczenie klasztoru na ogromnym obszarze.
RUDY CYSTERSKIE – opactwo
Książę Władysław wiedział, że jak chce rozwinąć gospodarczo okolicę to powinien sprowadzić Cystersów. Chętnych znalazł w klasztorze w Jędrzejowie w Świętokrzyskim. Pierwszy dokument, który mówi o ich przybyciu pochodzi z roku 1258 i wiadomo, że otrzymali ziemię miedzy Gliwicami, Raciborzem i Koźlem oraz 7 wsi… Juz wkrótce tych wsi założyli drugie tyle no i pojawiły się inwestycje. Stawy hodowlane (m.in. opisany przez nas rez. Łężczok), kopalnie, huty,…
Działalność gospodarcza to oczywiście sposób utrzymania klasztoru i pokrycie wydatków na budowę. Kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny skończono w XV wieku i był za sprawą cudownego obrazu MB Pokornej pierwszym sanktuarium maryjnym na Śląsku. Samo opactwo też się rozbudowywało.
Złote lata to wiek XVI ale później nadeszły lata wojen i grabieży, reformacja no i w wielkim klasztorze mieszkało… 5 zakonników! Rok 1810 to sekularyzacja i poza zakonnikami obsługującymi kościół zmieniony na parafialny reszta opuszcza opactwo, które wkrótce stanie się siedzibą Książąt Raciborskich.
Najgorszy był rok 1945 kiedy to opactwo płonie podpalone przez Rosjan. Odbudowano tylko kościół zresztą w bardzo taki prowizoryczny sposób, a klasztor latami był w gruzach. Trudno dziś w to uwierzyć kiedy patrzymy na piękne nowe tynki. Cały obiekt (przynajmniej z zewnątrz) jest odrestaurowany i cieszy oko turystów. Również m.in. po koronacji obrazu MB Pokornej nastąpiło ożywienie religijne miejsca. Widać bardzo dużo pielgrzymów nie tylko ze Śląska.
Warto po zwiedzeniu zabudowań i kościoła pójść na spacer przez jeden z największych parków w stylu angielskim.
Rudy – opactwo
ul. Cysterska 1, (duży parking)
RUDY CYSTERSKIE – kolejka wąskotorowa
Las, kolejka wąskotorowa, główna stacja i zaplecze w Rudach (środek lasu)… Acha! Drewno wywożą! No i błąd! Niby wąskotorowa, ale to regularna kolej na trasie Gliwice – Rudy – Racibórz. Kolejka powstawała etapami od 1899 roku. Do roku 1903 wybudowano tory o łącznej długości 51 km i… dotarto do Raciborza. No dobrze ale po co komu wąskotorówka ja Śląsk miał normalną kolej i można było nią też dojechać??? Przede wszystkim wąskie tory połączyły dziesięć miejscowości słabo skomunikowanych. Dla nich to było otwarcie na świat! Czy inwestycja była trafiona? BARDZO! Pierwszy rok działania (od maja tory dotarły do Raciborza) to 279 646 pasażerów i 10 009 ton towarów! W rekordowych latach 1949-1963 nie przewożono poniżej 1 miliona. Rekord padł w 1954 roku – przewieziono 1 834 400 pasażerów!
Komu to przeszkadzało chce się zapytać… W 1991 PKP zaprzestaje przewozów z wynikiem ponad 90 000 pasażerów. Jak się łatwo domyśleć szacunek dla kolejki jako zabytku był żaden i w efekcie nastąpiły na tyle duże zniszczenia infrastruktury, że obecna trasa to Rudy – Paproć – Rudy i Rudy – Stanica – Rudy. Marzyć tylko by Dla tych, którzy mają mniej czasu polecamy trasę do Paproci. Jest i przez las i nasypem i most na rzece Ruda. Szybko, sprawnie z manewrami lokomotywką na stacji. Idealnie by przejazd kolejką nie zabrał większej części dnia jak to jest na dłuższych trasach.
Stacja w Rudach była w środku trasy. Tu więc zrobiono całe zaplecze. Z dawnych budynków pozostała lokomotywownia. Inne budynki został zniszczone w 1945 roku. Polecamy oczywiście przejazd składem ciągniętym przez lokomotywę parową. Może będziecie pachnieć dymem i na ubraniu będzie trochę sadzy, no ale to jest właśnie urok wieku pary…
Rudy – kolejka
ul. Szkolna 8
Kolejkę i stację w Rudach dobrze widać na naszym filmie:
Polecamy też zjedzenie obiadu w restauracji „Pod Kasztanami” gdzie serwują najlepszą dziczyznę! Więcej piszemy w „Śląskich Smakach„!
Zobacz dalej: RZEKA ODRA I REZERWAT ŁĘŻCZOK lub wróć do STRONY GŁÓWNEJ
(c) Portal Małego Podróżnika
