Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju (z serii: Odkryj swój EDEN w Polsce)

Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju jest miejscem wyróżnionym w  konkursie  EDEN (najlepsze destynacje turystyczne Europy) EDEN to projekt, który ma na celu stworzenie europejskiej sieci uznanych i rozpoznawanych obszarów turystycznych charakteryzujących się wyjątkowymi walorami dla dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Europy. Głównym organizatorem Konkursu jest Komisja Europejska. Polską edycję realizuje Polska Organizacja Turystyczna we współpracy z Ministerstwem Sportu i Turystyki.Tematy przewodnie kolejnych edycji Konkursu oraz podstawowe kryteria są ustalane przez Komisję Europejską.

Budynek młyna zachwyca swoją urodą. Nie byłoby nic dziwnego w tym, że gdyby ogłoszono konkurs na najpiękniejszy, zabytkowy budynek przemysłowy to młyn te wygrał by go z dużą przewagą.
Ale nie tylko piękno się liczy. Historia tego miejsca sięga XVI wieku chociaż historia papieru rozpoczęła się w Chinach w 105 roku. Zasada produkcji podobna do dziś. Surowiec namoczyć i rozetrzeć, rozprowadzić na sicie równą warstwą. Osuszyć, sprasować, wysuszyć i gotowe.

Być może papier w Dusznikach produkowano wcześniej ale pierwszy dokument mówiący o sprzedaży młyna pochodzi z 1562 roku. Fascynujące jest też to co działo się wokół samego procesu produkcji np. trzeba było sobie zapewnić wyłączność (np. na teren księstwa ziębickiego) na… zbieranie szmat! Nie było szmat, nie było surowca do produkcji papieru!

Złe czasy przyszły z rozwojem przemysłu. Trudno było konkurować z maszynami, szybszymi, wydajniejszymi, mogącymi pracować tam gdzie było dużo surowca. Ale jednak młyn przetrwał i produkował chociaż na mała skalę ale jednak. Tektura, papier pakowy ale też na co był zawsze popyt – papier czerpany.

Niestety młyn nie mógł przetrwać światowego kryzysu. Ostatni właściciel Carl II Wiehr sprzedaje go miastu, które zamierza zrobić w nim muzeum. Niestety II wojna przekreśla na lata te plany i trzeba było czekać do 1968 roku kiedy to otwarto muzeum.

Bystre oko dostrzeże na ścianie głównego budynku jakby zabudowany balkonik – to wykusz latrynowy. Była tam toaleta no ale nieczystości nie spadały na plas tylko do młynówki, odnogi rzeki, która napędzała nieistniejące dziś koło wodne. Podczas adaptacji budynków na cele muzealne młynówkę zasypano, ale wykusz pozostał.

Po różnych zawirowaniach gospodarczych i politycznych od 2009 roku Muzeum jest prężnie działającym miejscem nie tylko poświęconym historii jak każde muzeum ale dzieje się tu również wiele w edukacji i kulturze. Rok 2009 to wyróżnienie od Polskiej Organizacji Turystycznej i uznanie Muzeum Papiernictwa za jedną z największych atrakcji turystycznych w Polsce. Rok 2011 to wpisanie na listę Pomników Historii. Jeszcze wyróżnienie w konkursie EDEN i mamy miejsce, które nie sposób ominąć podczas dolnośląskich wędrówek.

Najważniejsze jest to, że miejsce żyje. Poza wystawami historii papieru na świecie, produkcji papieru w Dusznikach są ekspozycje sztuki papieru.
Ale chyba najważniejsza jest możliwość zrobienia własnego papieru czerpanego! Aby był unikatowy zatapia się w nim płatki kwiatów! Muzeum ma do tego celu nawet rabatki kwiatowe!

Wydaje się, że papier był w naszej historii „od zawsze” i nawet dziś w erze elektronicznego przekazu swej ważności nie stracił.

Pamiętajcie: Zobaczcie to na własne oczy!